יום רביעי, דצמבר 08, 2004

היכי דמי ייִדיש נחת?

נעכטן נאַכט זיצט מײַן זין און חזרט זײַן גמרא. ער לערנט אױפֿן קול, אװדאי װיאַזױ מען האָט אים אױסגעלערענט צו לערנען אין חדר. אױך אַזױװי איך פֿלעג צו לערנען װען איך בין געװען אַ ייִנגל. איך געדענק איך האָב אַמאָל גענומן מײַן טאַטעס װילנא שס און עס אַװעקגשטעלט אױפֿן שבתדיקן טיש און זיך גענומן לערנען. ס'האָט געקלינגן איבער דער הױז, און איך האָב דערפֿון געװיסט. מײַן טאַטע איז דעמאָלסט געװען אין דער הײם װי אױך מײַנע געשװיסטער און װען איך האָב מיך אױפֿגעהױבן פֿון דער גמרא האָב איך געשפּירט ציקער אױף מײַנע ליפּן. ס'איז געװען דער סאָרט לערנען װאָס װען מען טוט עס אין שיל און עמעצער הערט קומט ער צו צום טאַטן שפּעטער און זאָגט אים, 'איך האָב געזען דײַן זין לערנען און ס'איז געװען אַ מחייה צוצוקוקן.' און אַז דער זין איז אין דער זײַט געבט ער צו אַ ציפּ אין בעקל. און אַז דאָס קינד איז נישט דאָרט און דער טאַטע איז פֿון יענער סאָרטן זאָגט ער גאָרנישט װען ער קומט אַהײם, 'װײַל ער װעט װערן צו גרױס בײַ זיך' און דאָס קינד דאַרף װיסן אַז ער מעג לערנען אָנע קאָמפּלימענטן אױך.

אַפּנים, זיצט מײַן זין און לערנט זיך אונטער, איך האָב הנאה אָבער ס'איז נישט אמתער נחת. ער לערנט און ס'קריצט אין מײַן קריטישע אױר. האָב איך אים געבעטן אױפֿן שענסטן אופֿן ער זאָל אַביסל אַראָפּדרײען דער 'װאָליום'. איך בין אַמאָל געװען אױף אַ שמועס פֿון אַ 'מחנך' צו עלטערן װאָס דער עיקר שמועס איז באַשטאַנען װיאַזױ צו פֿאַרזיכערן אַז קינדער בלײַבן אױפֿן אױסגעטרענעם שטראָז אָבער מיט גוטענס. אײנס פֿון זײַנע מיטלן איז געװען צו לערנען אין דער הײם מיט אַ חשק התורה. און אױפֿצובױען אַ חשק האָט ער געראָטן אױפֿצוהױפֿענען דער גמרא מיט ספֿרים װי די גרױסע לומדים. מיר האָט אָבער מײַן זינס שרײַען און זײַן ברען געשטערט. שװער צו װיסן צי איך האָב אין דעם געזען מײן אײגן ברען װאָס איך קען נישט פֿאַרלעשן און דאָס האָט מיר געשטערט. צי איך האָב אין דעם געזען זײַן ערציאונג װאָס איך בין געצװינגן אים דורכצולײגן כאָטש איך בין נישט גורס גרױסע שטיקער דערפֿון. אָדער איך האָב אין דעם געזען דער חסידישע סטיל פֿון לערנען און מאַכן געװאַלדעס אָבער מיט אַ שװאַכע פֿאַרשטאַנד. מן הסתם אַביסל פֿון אַלעס. יעצט אַז איך שרײַעב דערפֿון טראַכט איך אַז אַנשטאָט אים שטילער צו מאַכן װאָלט איך מיך געדאַרפֿט צוזעצן און מיט אים מיט לערנען. הײסט עס ייִדיש נחת אָבער נישט בשלימות.

איך האָב געשמועסט מיט מײַן טאָכטער װעגן גײן נעמן נאָך ביכער פֿון דער ביבליאָטעק, האָב איך איר געפֿרעגט צי אַנדרע מײדלעך אין איר כּתה גײן אױך צו דער ביבליאָטעק, האָט זי נישט געװוּסט. פֿרעג איר צי זי רעדט נישט װעגן דעם. זאָגט זי אַז זי האַלט אירע װיזיטן בשתיקה. 'אײַ קיפּ קװײַעט עבאַױט איט.' איך האָב געװוּסט אַז איך און מײַן פֿרױ זאָגן קײנמאָל נישט די קינדער נישט צו דערצײלן. צו מאָװיס גײן מיר נישט, אַז מיר זען דיװידיס און זײ װילן דערצײלן הרשות בידם און אַז מיר גײן אַמאָל אין דער טיאַטער זאָגן מיר גאָרנישט פֿאַר די קינדער. אַפֿילו אַז זײ װעלן נאָכדערצײלן אין שולע אָדער חדר װען מען נישט װיסן װאָס מען טוט דאָרט. נישט אײנמאָל האָבן מיר מענטשן געפֿרעגט װאָס מען טוט אין טיאַטער. בײַ אַנדרע איז עס אסור װײַל דער גמרא רעדט שױן פֿון בתי טיאטראות. ממילא אסור איז עס טאַקע אָבער ס'איז נישט װי מאָװיס װאָס איז שמוציקע עקלהאַפֿטיקע נידעריקע זאַכן. ס'האָט מיך טאַקע געשטערט אַז אַן אומשולדיקע װיזיט צו לײענען אַפּאָר ביכער איז שױן אױך אַ סוד אָבער איך הנאה געהאַט אַז אין אירע ייִנגע יאָרן לערנט זי זיך שױן אױס װיאַזױ צו גײן צװישן די טראָפּן און אַזױ ניצל װערן מדינה של גיהינום.

דער אמתער ייִדיש נחת איז געקומן װען נאָך איך האָב געענדיקט מעריב אױף מוצאי־שבת האָט איך געזאָגט מײַן זין ער זאָל גײן דאַװענען. ער האָט זיך געגעבן אַ הײב אױף און געזאָגט 'אַ דער ערשטער ותן טל ומטר.' נאָך ער האָט געענדיקט האָט ער געזאָגט פֿאַר זײַן ייִנגערע ברידער, 'גײ דאַװען און כאַפּ אַרײַן דעם ערשטן ותן טל ומטר.' רײן קאָנצעטרירטע נחת!

5 תגובות:

אנונימי אמר/ה...

אויב גיין דיינע קינדער אין דיינע דרכם .. ווען דאווענט מען נעקסט ? וואס טיט מען טאקע אין טיאטער אפשר קענט איר שרייבען אייער פילינגס

אנונימי אמר/ה...

וואס גייט דא פאר? קיינער שרייבט נישט קיין הגהות הערות און הארות?
מיינט עס אז ס'דא ווייניג ליינער? אדער ווייניג שרייבער?

אנונימי אמר/ה...

I will tell you "my opinion" why allmost nobody reads this blog anymore, beacause in the begining it useed to be cool but not OFFENE NEVOOLE or KFEERE, it was only LITZOONES, it was well written, but to read just NEVOOLA or KFIRRA there is plenty of blogs or erotic stories on the net

אנונימי אמר/ה...

מיסטער ענאני
רעד ווייניגער שטותים. אויב ביי דיר מיינט די בלאג נבלה בין איך צומישט און ווייס נישט ווי מטייטשט אפ דאס ווארט נבלה. אז די ווילסט נישט ליינען די בלאג איז נישט אבער דריי נישט דעם קאפ.

אנונימי אמר/ה...
תגובה זו הוסרה על ידי מנהל המערכת.