אַ גוט יאָר!
ראשית כּל קומט זיך אַ ישר כּוח פֿאַר 'ייִדישיסט' אַז איך שרײַב יעצט. ס'איז שטענדיק אַ פֿאַרגעניגן צו זען װיפֿיל באַזיכערס איך האָב צו מײַן בלאָג, אָבער נאָך אַ גרעסערע הנאה איז װיסן אַ עמיצער װיל מיר האָבן. איז אױף דעם אַ דאַנק.
מײַן נײַ יאָר רעזאָלוציע איז װײניגער פֿאַרװײַליגן אױפֿן נעץ און מער שרײַבן!
ס'איז אָבער נישט אַזױ לײַכט. אין ישיבה פֿלעג איך מײנען און אַזױ האָט מען מיר געזאָגט אַז דער יצר הרע שטעלט זיך דערױף אַז ייִדישע קינדער זאָלן נישט לערנען תּורה. װען איך האָב געלערנט לימודי חול און דער יצר הרע האָט דאָרט אױך געהאַקט אין טשײַניק האָב איך געמײנט אַז אפֿשר איז דער בעל דבֿר אַ מאָדערנע אָרטאָדאָקסישער און ער האַלט אַז לימודי חול איז אױך אַ שטיקל מצווה. אַז איך שרײַב דברים של מה בכּך װאָס אין זײ כאַפּט זיך אַפֿילו אַמאָל אַרײַן אַ ביסל כּפֿירה אױך און דאָך לאָזט דער בעל דבֿר נישט, קען עס נאָר זײַן אַז ער שטעלט זיך װי מען טוט עפּעס קאָנקרעט. צו גליטשן אױפֿן נעץ װעט ער אײַך שטײן צו דער רעכטער האַנט יומם ולילה, הײבט אױף אַ פֿעדער עפּעס שרײַבן און באַלד האָט ער פֿופֿצן תּירוצים פֿאַרװאָס יעצט איז נישט דער ריכטיגער מאָמענט.
אפֿילו די מאמרי חז"ל עבירה גוררת עבירה און אם תעזבֿני יום יומיים אעזבך גײן אױך אָן אינעם שרײַבן. װאָס מער איך שרײַב טו איך מער אָבזיװירן און באַמערקן זאַכן. אַז איך שרײַב נישט דאַכט זיך מיר אַז ס'איז נישט דאָ װאָס צו שרײַבן.
ממילא לכּבוד דער נײַ יאָר נעם איך מיך צו שרײַבן.
------------------------------------------------------------------
ראשית כּל קומט זיך אַ ישר כּוח פֿאַר 'ייִדישיסט' אַז איך שרײַב יעצט. ס'איז שטענדיק אַ פֿאַרגעניגן צו זען װיפֿיל באַזיכערס איך האָב צו מײַן בלאָג, אָבער נאָך אַ גרעסערע הנאה איז װיסן אַ עמיצער װיל מיר האָבן. איז אױף דעם אַ דאַנק.
מײַן נײַ יאָר רעזאָלוציע איז װײניגער פֿאַרװײַליגן אױפֿן נעץ און מער שרײַבן!
ס'איז אָבער נישט אַזױ לײַכט. אין ישיבה פֿלעג איך מײנען און אַזױ האָט מען מיר געזאָגט אַז דער יצר הרע שטעלט זיך דערױף אַז ייִדישע קינדער זאָלן נישט לערנען תּורה. װען איך האָב געלערנט לימודי חול און דער יצר הרע האָט דאָרט אױך געהאַקט אין טשײַניק האָב איך געמײנט אַז אפֿשר איז דער בעל דבֿר אַ מאָדערנע אָרטאָדאָקסישער און ער האַלט אַז לימודי חול איז אױך אַ שטיקל מצווה. אַז איך שרײַב דברים של מה בכּך װאָס אין זײ כאַפּט זיך אַפֿילו אַמאָל אַרײַן אַ ביסל כּפֿירה אױך און דאָך לאָזט דער בעל דבֿר נישט, קען עס נאָר זײַן אַז ער שטעלט זיך װי מען טוט עפּעס קאָנקרעט. צו גליטשן אױפֿן נעץ װעט ער אײַך שטײן צו דער רעכטער האַנט יומם ולילה, הײבט אױף אַ פֿעדער עפּעס שרײַבן און באַלד האָט ער פֿופֿצן תּירוצים פֿאַרװאָס יעצט איז נישט דער ריכטיגער מאָמענט.
אפֿילו די מאמרי חז"ל עבירה גוררת עבירה און אם תעזבֿני יום יומיים אעזבך גײן אױך אָן אינעם שרײַבן. װאָס מער איך שרײַב טו איך מער אָבזיװירן און באַמערקן זאַכן. אַז איך שרײַב נישט דאַכט זיך מיר אַז ס'איז נישט דאָ װאָס צו שרײַבן.
ממילא לכּבוד דער נײַ יאָר נעם איך מיך צו שרײַבן.
------------------------------------------------------------------
פֿאַר צװײ טעג קלאַפּט בײַ מיר אָן אַ משולח בײַם טיר אַרום נאַכטמאָל צײַט. כ'אָב אים געגעבן אַפּאָר גראָשן אָבער ער בעט נאָך. ער דאַרף חתונה מאַכן אַ קינד און און און. איך האָב מיך אַנטשולדיקט און כּל טוב. איך װיל פֿאַרמאַכן דער טיר זאָגט ער אַז ער איז הונגעריק, ער האָט נאָך הײַנט גאָרנישט געגעסן. מײַן פֿרױ האָט זיך נישט גוט געשפּירט און איך האָב נישט געהאַט אָנגעשטעלט גענוג פֿאַר אַ גאַסט. פֿרעג איך אים צו ער װיל אפֿשר אַפּאָר ביסקװיטן זאָגט ער נײן ס'איז גוט און גײט זיך אַװעק. מיר האָט ער איבער געלאָזט מיט אַ שלעכטע געפֿיל׃ שטײט אַ ייִד בײַם טיר און ער בעט עסען און איך פֿאַרשיק אים מיט לײדיגע הענט, בתמיה? אין דער זעלבע צײַט בין איך אױף אים גערעגט אַז ער האָט גוט געװיסט דער װירקונג פֿון אַזאַ בקשה און ער האָט זיך געקענט גײן קױפֿן אין אַ רעסטאָראַנט. און דאַרף איך אים טאַקע גלײבן אַז ער איז געגאַנגן זאַמלן געלט אַ גאַנצע טאָג און האָט גאָרנישט געגעסן?
צו מאָרגען'ס גײ איך אין אַ גראָסערי אײַנקױפֿן. צװײ ייִדען קומן מיר אַקעגן און אײנער פֿרעגט 'דער קלײט איז דײַנס?' אַז ער זאָגט 'קלײט' קען ער נאָר זײַן פֿון ירושלים. 'נײן.' 'איז קענסט דו מיר אַזױ אױך געבן' 'איך װיל אײַך דאָ נישט געבן' 'נו, איז װי איז אײַער אַדרעס און מיר קומן צו אײַך' 'נײן, אַז ס'װעט אײַך אױסקומן בײַ מיר אַרײַנקלאַפּן װעל איך אײַך געבן.' מיר פֿאָרן שױן באַלד אַװעק' 'נו, פֿאָרט געזונטערהײט.' אַז איך צאָל שטײן זײ איבער מיר און װילן דער רעשט.
איך האָב שױן לאַנג אַ שאלה צו װען ס'קומט אַ מענטש בײַ מיר צום טיר אױף הכנסת כּלה, צו בין איך אים נישט באַרעכטיגט צו פֿרעגן, 'זאָגט מיר ר' ייִד, װאָס האָט איר געטון אַז אײַער קינד זאָל אין צװאָנציק יאָר נישט קומן בעטלן אױף די טירן אַזױ װי אײַך?' טאָמער האָט ער נישט דערױף קײַן ענטפֿער איז זײַט מיר און האָטס מיר און לאָט מיך צורו.
דער זאַך איז נאָר אַז מען איז אױפֿגעצױגן מיט אַ באַגריף אַז אױב מען איז מדקדק אונטן איז מען מיט אונץ מדקדק אױבֿן און דאָס געבט אַ פּחד צו זײַן צו פֿיל גערעכט, בפֿרט װען ס'איז אױף אַ צװײטנס חשבון. אײַ, איך װײס דען װאָס טוט זיך אױבן? אמת, אָבער ס'איז מיר לײַכטער נישט אױף מאַכן דער טיר, אָדער יאָ אױפֿמאַכן און געבן אַפּאָר פּרוטות און נישט זײַן אין גאַנצן גערעכט װי אײדער יענעם אַװעק שיקן מכּח מײַנע טענות. דער צינישע חסידישע אױפֿברענגן לערנט אױך אױס אַז די אַלע טענות זענען פּשוט תּירוצים אױף נישט צו געבן.
איך האָב אַמאָל שפּאַצירט מיט אַ גױ און מיר זענען פֿאַריבער געגאַנגן אַ הײמלאָזע מענטש װאָס האָט אױסגעשטרעקט דער האַנט און געשנאָרעט. מיר האָבן בײדע נישט געגעבן. פֿרעג איך אים צו ער שפּירט זיך נישט שולדיק אַז ער געבט נישט. זאָגט ער אַז נײן װײַל סײַװי געבן זײ עס אױס אױף נאַרקאָטיק צי אַנדרע נאַרישקײטן. מיר האָבן בײדע נישט געגעבן, אָבער מיר האָט געשטערט מײַן נישט געבן און אין דער זעלבער צײַט האָב איך מקנא געװען זײַן קאָנפֿידענץ אין דער שטאַרקײט פֿון זײַן סבֿרא.
ס'איז דאָ אַן אַנדער תּירוץ אױך׃ דער באַשעפֿער האָט מבֿטיח געװען 'כּי לא יחדל אביון מקרבֿ הארץ'.
האָטס מיר אַלע אַ גליקליכע יאָר!
אין תגובות:
הוסף רשומת תגובה